Idioms
Noʻeau Warner Guidelines
Kaleikoa Explanation
Wikiō
Examples
ʻAukelenuiaʻīkū
Kainō, ua hele ʻoe
He ʻikioma. E hoʻohālikelike mai i nā laʻana ma lalo iho:
– Kainō, ua hele ʻoe i ke kula.
– Ua manaʻo au, ua hele ʻoe i ke kula.
– Kainō, ʻaʻole e hiamoe ana ʻo Kapua.
– Ua manaʻo au, ʻaʻole e hiamoe ana ʻo Kapua.
nō ke kanaka nāna e hōʻeha.
– “Kuʻi aku ʻo Kalima iā Kaleo, a nāna wale nō ka ʻeha.”
Inā e hakakā ana ʻo Kalima me Kaleo a ʻoi aku ka ikaika a mākaukau o
Kalima ma mua o Kaleo a e lanakila ana nō ʻo Kalima no ka mea ua ʻeha nō ʻo
Kaleo, na Kaleo ka hōʻeha iā Kaleo, nāna nō e hōʻeha.
ʻAʻole o kana mai kona lele.
He ʻikioma kēia. ʻO ka manaʻo, ua nui kona lele ʻana.
– ʻAʻole o kana mai kāu hana!
– Nui kāu hana!
– ʻAʻole o kana mai ka uʻi!
– Nui ka uʻi!
Punia
I hākālia nō a…
He ʻōlelo ʻikioma. E hoʻohālikelike mai i na laʻana ma lalo iho:
1) a) I hākālia nō a hala nā manō ma kēlā wahi, ua pakele ʻo Punia.
e) I nā manō nō a hala ma kēlā wahi, ua pakele ʻo Punia.
e) Iā ia nō a komo mai i ka lumi, ua hoʻomaka ʻo ia e uē.
e) Iā Kaleo nā a kāhea aku, ua pane mai ʻo Kanani.
4) a) I hākālia nō a kūʻai ʻia ke kanakē, ua pau i ka ʻai ʻia.
e) I ke kanakē nō a kūʻai ʻia, ua pau i ka ʻai ʻia.
ʻĀina polikua a Kāne
He wahi ma ʻō aku o ke ʻalihi lani, kahi e hālāwai ai ka lani me ka moana; he
wahi hoʻi ma ʻō aku o ka lewa lani. Ke hele ke kanaka i ka ʻāina polikua, ʻaʻole
ʻo ia e hoʻi hou mai. He ʻōlelo kahiko ia no kahi e hele ai ke kanaka ma hope o
kona make ʻana.